Với sứ mệnh Artemis III, NASA đang nỗ lực để lần đầu tiên đưa con người tới cực Nam mặt trăng, rất lâu sau phi hành đoàn đầu tiên đổ bộ lên mặt trăng từ Apollo 17 năm 1972.

• Mẹo sử dụng nước bảo quản chuối tươi nhiều tuần mà không bị thâm

Việc ngắm nhìn mùa xuân trên mặt trăng dường như dễ dàng hơn bao giờ hết. NASA vừa chia sẻ tin tức mới nhất về sứ mệnh Artemis III sẽ đánh dấu chuyến hạ cánh lên mặt trăng đầu tiên của phi hành đoàn kể từ Apollo 17 vào năm 1972 và trong thời gian đó các phi hành gia sẽ cố gắng trồng cây trên mặt trăng.

Artemis III sẽ là sứ mệnh đầu tiên của con người tới cực Nam mặt Trăng. (Ảnh: NASA)

Mặt trăng là vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái Đất và có quỹ đạo ở khoảng cách trung bình 384.400 km, gấp khoảng 30 lần đường kính Trái Đất. “Ý tưởng phổ biến là mặt trăng được hình thành trong một sự kiện dữ dội giữa Trái Đất nguyên thủy - Trái Đất ở giai đoạn đầu lớn hơn nhiều so với ngày nay - và một vật thể (được gắn nhãn "Theia") có kích thước bằng Sao Hỏa.”, nhà khoa học Robert Massey giải thích .

Nhà nghiên cứu tiết lộ: “Mặt trăng ban đầu ở gần Trái Đất hơn hiện tại khoảng 10 lần. Hãy tưởng tượng khi nhìn lên bầu trời đêm và thấy mặt trăng lớn hơn gấp 10 lần”. Mô phỏng máy tính cho thấy mặt trăng thậm chí có thể ở gần hơn 12 - 19 lần, ở khoảng cách chỉ 20.000 - 30.000 km so với 384.000 km ngày nay. Và nó vẫn đang quay đi. Massey cho biết thêm: “Do sự truyền năng lượng từ chuyển động quay và thủy triều của Trái Đất, mặt trăng sẽ cách xa hơn 3,78 cm mỗi năm”.

Nhân loại luôn bị mê hoặc bởi người bạn đồng hành thường xuyên nhất của Trái Đất. Từ thế kỷ 17 đến đầu thế kỷ 20, mặt trăng là trọng tâm chính của các nhà thiên văn học và tất nhiên, chương trình Apollo của NASA đã trở thành một hiện tượng toàn cầu khi Apollo 11 cuối cùng đáp xuống mặt trăng vào năm 1969.

Sau kỷ nguyên Apollo, nỗi ám ảnh giảm bớt một chút do NASA tập trung vào các con đường khám phá không gian khác. Tuy nhiên, các sứ mệnh của Artemis lại thu hút sự chú ý đến việc khám phá mặt trăng.

Các phi hành gia của NASA đến cực Nam của mặt trăng để săn băng, trồng cây và lắng nghe các trận động đất. (Ảnh: NASA)

“Artemis đánh dấu một kỷ nguyên khám phá mới đầy táo bạo, nơi sự hiện diện của con người giúp khuếch đại khám phá khoa học. Với những thiết bị cải tiến này được đặt trên bề mặt mặt trăng, chúng tôi đang bắt đầu một hành trình biến đổi sẽ khởi động khả năng tiến hành hợp tác giữa con người và máy móc - một cách thực hiện khoa học hoàn toàn mới.”, Pam Melroy - Phó Quản đốc NASA cho biết.

Các công cụ này hướng đến 3 mục tiêu khoa học của Artemis: tìm hiểu các quá trình phát triển của hành tinh, hiểu đặc điểm và nguồn gốc của các chất dễ bay hơi ở vùng cực mặt trăng cũng như điều tra và giảm thiểu rủi ro khi thăm dò. Các thiết bị được lựa chọn cẩn thận vì yêu cầu lắp đặt riêng biệt, đòi hỏi phải có con người triển khai trong các chuyến đi trên mặt trăng.

Artemis III sẽ là sứ mệnh đầu tiên đưa phi hành gia trở lại bề mặt mặt trăng sau hơn 50 năm. Các phi hành gia sẽ khám phá vùng cực Nam của mặt trăng, trong phạm vi 6 độ vĩ độ tính từ điểm cực. Một số khu vực hạ cánh được đề xuất nằm trong số những phần lâu đời nhất của mặt Trăng. Vì vậy, nó sẽ tạo cơ hội tìm hiểu về lịch sử của mặt trăng thông qua các tài liệu về mặt trăng chưa được nghiên cứu trước đây.

Cực Nam mặt trăng có bằng chứng về các trận động đất do mặt trăng bị nguội đi và co lại. (Ảnh: Pixabay, NASA)

Trạm giám sát môi trường mặt trăng (LEMS) là bộ máy đo địa chấn tự động được thiết kế để thực hiện giám sát liên tục, lâu dài về môi trường địa chấn, cụ thể là chuyển động mặt đất từ các trận động đất trên mặt trăng, ở vùng cực Nam mặt trăng. Do đó, nó sẽ mô tả cấu trúc khu vực của lớp vỏ và lớp phủ mặt trăng, từ đó sẽ bổ sung thông tin có giá trị cho các mô hình hình thành và tiến hóa của mặt trăng.

Hiệu ứng của mặt trăng đối với Hệ thực vật Nông nghiệp (LEAF) sẽ nghiên cứu tác động của môi trường bề mặt mặt trăng đối với cây trồng trong không gian. Đây sẽ là thí nghiệm đầu tiên quan sát quá trình quang hợp, sự phát triển và phản ứng căng thẳng hệ thống của thực vật trong bức xạ không gian và trọng lực một phần, điều này sẽ giúp các nhà khoa học hiểu được việc sử dụng thực vật trồng trên mặt trăng để cung cấp dinh dưỡng cho con người và hỗ trợ sự sống trên mặt trăng...

Máy phân tích điện môi mặt trăng (LDA) sẽ đo khả năng lan truyền điện trường của regolith, đây là thông số quan trọng trong việc tìm kiếm các chất dễ bay hơi trên mặt trăng, đặc biệt là băng. Nó sẽ thu thập thông tin cần thiết về cấu trúc dưới bề mặt của mặt trăng, theo dõi sự thay đổi điện môi gây ra bởi sự thay đổi góc của mặt trời khi mặt trăng quay và tìm kiếm khả năng hình thành băng giá hoặc cặn băng.

Joel Kearns - Phó quản đốc phụ trách khám phá của Ban Giám đốc Sứ mệnh Khoa học NASA ở Washington cho biết: “3 thiết bị khoa học này sẽ là cơ hội đầu tiên của chúng tôi kể từ sứ mệnh Apollo để tận dụng những khả năng độc đáo của các nhà thám hiểm để tiến hành biến đổi khoa học mặt trăng”.

NASA trình làng 3 dụng cụ khoa học đầu tiên cho sứ mệnh Artemis III. (Ảnh: NASA)

Biết rõ hơn về mặt trăng giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về các hành tinh khác, chúng đã phát triển như thế nào và các quá trình hình thành nên bề mặt của chúng. Nó cũng giúp thấy được ảnh hưởng của mặt trăng đối với Trái Đất, hồ sơ về mặt trời cổ đại và nó cũng đóng vai trò là nền tảng tuyệt vời để nghiên cứu phần còn lại của vũ trụ. Bằng cách sử dụng mặt trăng làm nơi thử nghiệm robot và hệ thống thiết bị gần nhất, các nhà khoa học có thể tiếp tục khám phá con người không chỉ mặt trăng mà còn cả phần còn lại của hệ mặt trời.

Khu vực mà sứ mệnh Artemis III sẽ đến có những đặc điểm thú vị về mặt địa chất và khả năng có nước ở dạng băng, có thể chuyển hóa thành oxy để thở và hydro được sử dụng làm nhiên liệu.

Cực Nam của mặt trăng khiến các nhà khoa học tò mò vì sự xuất hiện của nước đóng băng ở những khu vực bị che khuất vĩnh viễn xung quanh nó. Các miệng núi lửa ở đó độc đáo ở chỗ ánh sáng mặt trời gần như liên tục không chiếu tới bên trong chúng. Những miệng hố như vậy là những cái bẫy lạnh chứa mẫu hóa thạch của hydro, nước đá và các chất dễ bay hơi khác có niên đại từ thời Hệ Mặt trời còn sơ khai. 

Mối quan tâm khoa học về cực Nam của mặt trăng đã được khơi dậy hơn 14 năm trước, khi sứ mệnh Vệ tinh Cảm biến và Quan sát Miệng núi lửa Mặt trăng (LCROSS) của NASA cố tình đâm một tên lửa đẩy Centaur đã qua sử dụng vào miệng núi lửa Cabeus.

“Bạn hãy nhìn vào những bức ảnh về cực Nam này, nó không giống như những gì bạn thấy nơi Neil (A. Armstrong) và (Edwin) Buzz (Aldrin) hạ cánh, liên tục được chiếu sáng từ mặt trời. Một vài miệng núi lửa ở đây và ở đó. Cực Nam của mặt trăng có nhiều miệng hố sâu và do góc của mặt trời chiếu vào, hầu hết các miệng hố đó đều chìm trong bóng tối hoàn toàn.”, Quản đốc NASA Bill Nelson cho biết trong phát biểu tại một cuộc họp báo gần đây của NASA.

Artemis III cuối cùng sẽ đến gần hơn những góc tối nhất của mặt trăng mà cho đến nay vẫn là một bí ẩn. (Ảnh: NASA, Wikipedia.org)

(Ảnh: National Geographic)

(Ảnh: NASA, Wikipedia.org)

Trước khi hạ cánh xuống Nam Cực, NASA đang sử dụng chương trình Dịch vụ tải trọng mặt trăng thương mại (CLPS) để cung cấp tải trọng khoa học đến khu vực gồ ghề nhằm chứng minh công nghệ liên lạc, điều hướng và hạ cánh chính xác cũng như để tìm hiểu thêm về thời tiết không gian, cách các luồng tên lửa tương tác với bề mặt mặt trăng và bề mặt mặt trăng có thể tác động như thế nào đến thiên văn vô tuyến.

Vào năm 2022, NASA đã xác định được 13 khu vực hạ cánh đề xuất gần cực Nam mặt trăng, bao gồm vành đai Faustini, Amundsen và Nobile, một đỉnh gần Shackleton và một khu vực tại Haworth.

Chương trình Artemis là một chuỗi các sứ mệnh lên mặt trăng của NASA. Chiếc đầu tiên Artemis I được hoàn thành vào cuối năm 2022 với một chuyến bay thử nghiệm không có người lái quay quanh quỹ đạo và bay ra ngoài mặt trăng. Các nhiệm vụ tiếp theo hiện đang được chuẩn bị.

(Ảnh: NASA)

Artemis II sẽ là một chuyến bay có phi hành đoàn vượt ra ngoài mặt trăng, đưa con người đi xa nhất từ ​​trước đến nay trong không gian và dự kiến ​​phóng không sớm hơn tháng 9/2025, sau khi bị trì hoãn so với ngày phóng mục tiêu ban đầu là tháng 11/2024. Artemis III sẽ là sứ mệnh hạ cánh lên mặt trăng đầu tiên của phi hành đoàn kể từ Apollo 17 vào năm 1972. Các phi hành gia sẽ dành 1 tuần trên mặt trăng để thực hiện các nghiên cứu khoa học trước khi quay trở lại Trái Đất.

Artemis IV sẽ đưa một bộ phận cốt lõi của trạm vũ trụ mặt trăng mới (được đặt tên là "Gateway" - Cánh cổng) vào quỹ đạo quanh mặt trăng và đưa 2 phi hành gia khác lên bề mặt mặt trăng. Artemis V sẽ bổ sung một mô-đun quan trọng khác vào Gateway và liên quan đến chuyến hạ cánh thứ 3 của phi hành đoàn lên mặt trăng để thực hiện thêm nghiên cứu khoa học bề mặt.

Theo Bored Panda

>> Thị trấn ven biển mang đến trải nghiệm hạnh phúc và đáng sợ nhất trên Trái Đất